- Herhangi bir bölgenin, dünya üzerinde bulunduğu noktanın, enlem ve boylam dereceleriyle belirtilmesine matematik konum denilmektedir. Daha basit bir ifade ile söylemek gerekirse matematik konum bir yerin Ekvator’a ve Greenwich’e göre konumudur.
- Örneğin: Türkiye 36° – 42° kuzey enlemleri ile 26° – 45° doğu meridyenleri arasında bulunmaktadır.
- Yeryüzündeki herhangi bir noktanın başlangıç paraleli olan Ekvator’a uzaklığının açısal değerine Enlem denir.
- Ekvator’dan kutuplara doğru gittikçe güneş ışınlarının düşme açısı daralır.
- Güneş ışığını en son 90 derecelik açıyla alan yere Dönence denir.
- Kuzey yarım kürede Yengeç Dönencesi bulunur.
- Türkiye kuzey yarım kürede bulunmaktadır.
- Türkiye orta kuşakta ve yengeç dönencesi’nin kuzeyinde yer alır.
TÜRKİYE’NİN ORTA KUŞAKTA BULUNMASININ SONUÇLARI
- Batı rüzgarları görülür.
- Cephe yağışları görülür.
- Dört mevsim belirgin bir şekilde hissedilir.
- Akdeniz iklimi ziyadesiyle etkisini gösterir.
NOT : Aynı eklemlerdeki merkezlerde gündüz süreleri eşittir.
TÜRKİYE’NİN YENGEÇ DÖNENCESİNİN KUZEYİNDE BULUNMASININ SONUÇLARI
- Güneş ışınları hiç bir zaman 90 derecelik açı ile düşmediğinden dolayı gölge boyu asla sıfır olmaz.
- Gölgeler daima kuzeye düşer.
- Güney yamaçları kuzey yamaçlara göre daha sıcaktır.
- Güney yamaçlarda bitkiler daha çabuk olgunlaşır.
- Güney yamaçlarında yerleşim daha fazla görülür.
Türkiye Kuzey Yarım Kürede Olduğu İçin Güney’den Kuzeye Gidildikçe;
- Güneş Işınlarının düşme açısı daralır ve gölge boyu uzar.
- Sıcaklık ve buharlaşma azaldığından dolayı denizlerdeki tuzluluk oranı da azalır.
- Çizgisel hız azalır, çizgisel hızın en fazla olduğu yer Ekvator’dur.
- Gurup ve tan süresi uzar.
- Geceyle gündüz süre farkı artar.
- Tarım ürünlerinin olgunlaşma süresi uzar.
- Alacakaranlık süresi uzar.