KALITIM
- İnsanın genler yoluyla anne-baba ve nesebinden (soy) aldığı özelliklerdir.
- Kalıtım, özellikle bireyin fiziksel ve bilişsel gelişiminde etki gösterir. Boy uzunluğu olarak belirli bir aralıkta olan bir ebeveynin çocuğu yaklaşık olarak anne babasının sınırları içerisinde kalır. Birey annasi ve babasının genlerindeki boy sınırının dışına çıkamaz. Boyunun bu sınır içinde ne kadar olacağını ise çevre belirler.
- Kalıtsal olarak anne ve babanın DNA’sının hastalıklara karşı gösterdiği tepki ve yakalanma olasılığı yüksek olan hastalıklar çocuğa aktarılır. Bu hastalıkların bazıları çocukta görülebilirken bazıları ise genlerinde saklanır ve gelecek nesillere aktarılır. Renk körlüğü gizli olarak aktarılan hastalıklardan biridir
- Genotip: Aileden çocuğa geçen özelliklerin oluşturduğu sistemdir.
- Fenotip: Genotipin gözlenebilen kısmıdır. Çevre, okul, aile gibi ortamlarda edinilen gözlenebilir kişisel özelliklerdir. Genel olarak insanın dışa akseden yönüdür.
ÇEVRE
- Döllenmeden itibaren bireyin bütün yaşamını etkileyen dış etmenlerdir.
- Örneğin; anne karnındaki çocuk için dış dünyadan gelen tüm uyarıcılar çevre etkenidir. Hamilelik sırasında annenin hastalanması, yüksek sesle müzik dinlemesi , sigara, alkol veya aşırı ilaç kullanması doğum sırasında çocuğun oksijensiz kalması gibi etmenler çevresel faktörlerdir.