- Devlet yönetimi merkeziyetçi yapıdadır.(mutlak monarşi).
- Enderuna Türk kökenli öğrenci alınmamasıyla Türk aristokrat sınıfının oluşması önlenmiştir.
- İlk divan örgütü Sasanilerde görülmüştür. İslam dünyasında divan örgütü Hz. Ömer döneminde görülmüştür.
- Osmanlı Devletinde bozulmalar Kanuni döneminde başlamıştır.
- İlk kez bir şeyhülislamın öldürülmesi 4. Murat zamanında olmuştur.
- Önemli yönetim merkezleri sırasıyla; Eski Saray, Topkapı Sarayı, Dolmabahçe Sarayı, Beylerbeyi Sarayı, Çırağan Sarayı, Yıldız Sarayı.
- Cuma divanı: Şeri, örfi davaların ve ilmiyenin sorunlarını çözen divan.
- Büyük devlet memurlarını atama, görevden alma veziriazamın buyruğu ile olurdu.
- Vezir olabilmek için sancak beyliği, beylerbeyliği, ve son olarak da Rumeli Beylerbeyliğinde bulunmak gerekliydi.
- Kaptanı Derya Kanuni döneminde divan üyesi olmuştur.
- Defterdar ve Nişancılar devşirme ve kapıkulu kökenlidirler.
- İlmiye sınıfının 3 önemli görevi vardır; Tedris(Eğitim), Kaza(Adalet), İfta(Fetva verme).
- İlmiyenin en yetkili kişisi şeyhülislam, özlük işlerini yürütense kazaskerdir.
- Kadı ve müderrisler ulema sınıfındandır.
- Kazaskerler Tanzimat dönemine kadar kadıların vermiş olduğu kararları gerektiğinde incelemek ve düzeltmekle görevliydiler.
- Rumeli Beylerbeyliğinin merkezi Manastır, Anadolu Beylerbeyliğinin merkezi Kütahya’ydı.
- Kadı, voyvoda, tımarlı sipahi, sadrazam yürütmede padişahı temsil eden devlet görevlileriydi.
- Askeri veya sivil kuruluşların başkanı, başkan yardımcısı ve baş sorumlusu olan kişilere kethüda denirdi. Kethüdanın yardımcısına yiğitbaşı denirdi. Yiğitbaşı esnaf tarafından seçilir kadının onayı ile göreve başlardı. Yiğitbaşının görevleri; kethüdanın olmadığı zamanlarda vekilliğini yapmak, kethüda ile esnaf arasındaki işleri yapmak, esnafı mahkemede temsil etmek, esnafın sorunlarını çözmek, ceza alan esnafın cezasını uygulamak, esnaflar için alınan malzemeyi paylaştırmak, kalfalıktan ustalığa geçebilecek esnafı denetlemek, ustalık törenlerini düzenlemek.
- Has toprakların vergilerini voyvodalar toplardı.
- Tımar sahibi=Sahib-i arz
- Eflak ve Boğdan prenslerine voyvoda denirdi.
- İltizam usulü Tanzimat ve Islahat Fermanlarında kaldırılmıştır.
- Sarıca sekban: İltizam usulü ile bozulan güvenlik ve askerlik hizmetlerini yerine getiren valilerin kapılarındaki askerler.
- Hukukun şeri ve örfi kurallardan oluşması, 19. Yy.da azınlık mahkemelerinin kurulması ve kapitülasyonların verilmesi hukukta ikilik yaratmış ve birliği bozmuştur.
- Askeri sınıfın davalarına kazasker, şehirlerdeki davalara ise kadılar bakardı. Kararlar şerriye defterine yazılmıştır.
- 1837’de Meclis-i Vala-yı Ahkam-ı Adliye kurulmuştur. Yargıtay ve Danıştay gibi üst mahkemelerinin görevlerini yerine getirmiştir. Yasa, tüzük, yönetmelik gibi düzenlemeleri çıkarmıştır.
- Mecellede eşya ve borçlar hukuku kuralları yer alırken; kişi, aile, vakıf, miras hukuku kurallarına yer verilmemiştir.
- Şeri hukukun örfi hukuka uygun olma zorunluluğu yoktur.
- Gümüş paranın(akçe) ön yüzünde kelime-i şahadet ve dört halifenin adları, arka yüzünde ise dönemin padişahının adı yer alırdı.
- Şıkk-ı Evvel: Baş defterdar.
- Şıkk-ı Sani: Anadolu defterdarı.
- Şıkk-ı Salis: Arap ve acem defterdarı.
- Geçmişe dönük ilk bütçe 1. Mahmut döneminde, geleceğe yönelik ilk bütçe 4. Mehmet döneminde sadrazam Tarhuncu Ahmet Paşa tarafından yapılmıştır.
- Duyun-u Umumiye 2. Abdülhamit tarafından Muharrem Kararnamesi ile 1881’de kurulmuştur.
- Müsadere sistemi 2. Mahmut döneminde kaldırılmıştır.
- Poşkes: Halkın memurlara ödediği vergi.
- Kapitülasyonlar için İmtiyazatı Ecnebiye, Akitname, Uhudu Atika gibi isimler kullanılmıştır
- Resmi olmayan ilk kapitülasyonlar 1365’te Raguza(İtalayan) şehrine verilmiştir. Daha sonra resmi olarak ilk kapitülasyonlara Fatih döneminde Venedikli ve Cenovalı tüccarlara verilmiştir.
- Sokullu Mehmet Paşa devşirme sistemiyle yetişmiş Enderunda eğitim görmüş devlet adamıydı.
- Topçu Ocağı 1. Murat döneminde kurulmuştur.
- Alaybeyi: Bir sancakta bulunan tımarlı sipahilerin en üst amiridir.
- Martalos: Hristiyan olan derbent muhafızları.
- Devşirme sistemi 2. Murat döneminde kabul edilmiştir.
- Batı tarzında açılan okullar devlete, medreseler vakıflara, azınlık okulları kilise ve onların vakıflarına, yabancı okullar elçiliklere bağlıydı.
- Mülkiye mektepleri 2. Mahmut döneminde açılmıştır.
- Tanzimat döneminde kız öğrenciler için rüştiye ve öğretmen okulları açılmıştır.
- İlk rasathaneyi Takıyyeddin Mehmet açmıştır. Fakat uğursuzluk getirdiği gerekçesiyle kapatılmıştır.
- İlk Osmanlı camisi İznik Hacı Özbek Camisi’dir.
- İstanbul’daki ilk Osmanlı camisi Fatih Camisi’dir.
- Edirne’deki ilk Osmanlı camisi Eski Cami’dir
- Batı tarzında ilk mimari eser 3. Ahmet çeşmesidir.
- Seferli odası: Müzisyen, berber, terzi gibi görevlilerin bulunduğu enderunda yer alan odadır.
- Darülbedayi: İlk Osmanlı şehir tiyatrosu.
- Darilelhan: 1914’te açılan Osmanlı konservatuarı.
- Baserabya: Güney Karadeniz, Polonya, Tuna ve Boğdan arasında kalan 1812 Bükreş Antlaşmasıyla Rusya’ya bırakılan, 1856 Paris Antlaşması’yla geri alınan, 1878 Berlin Antlaşmasıyla Rusya’ya yeniden bırakılan bölge.
- Evliye-i Selase: Kars-Ardahan-Batum ve Selanik-Manastır-Kosova için farklı zamanlarda kullanılan üç sancağı ifade eden terim.
- Mağrib-i Aksa: Kuzey Afrika’nın en batısında yer alan Fas için kullanılan terim.
- Garp Ocakları: Trablusgarp, Cezayir, Tunus gibi Kuzey Afrika’daki üç özerk eyaletin ortak adı.
- Kur’a nizamnamesi: Yirmi yaşındaki herkese beş yılı fiili, yedi yılı rediflik şeklinde on iki yıllık askerlik yükümlülüğü getiren 1847’de yayınlanan belgedir.
- Padişah(Fatih Sultan Mehmet) emriyle öldürülen ilk sadrazam Çandarlı Halil Paşa’dır. Ayrıca ilk müsadere de Fatih tarafından Çandarlı ailesinin malları müsadere edilmiştir.
- İlk havan topu İstanbul’un fethinde kullanılmıştır.
- Minyatürde perspektif kurallarına uyulmadan kadın, çiçek, manzara gibi figürler çizilmiştir