1) İSKİTLER
- Diğer bir ismiyle Sakalar tarihte bilinen ilk Türk boyudur. En önemli hükümdarı Alper Tunga‘dır.
- Tarih sahnesinde bilinen ilk kadın hükümdar olan Tomris Hatun da İskit Boyuna mensuptur.
- İskitler madeni işlemede ustalaştıklarından dolayı Bozkırın Kuyumcuları olarak bilinirler.
- Kadınlardan oluşan Amazon Savaşçıları da yine bu dönemdedir.
2) TÜRGİŞLER
- Emevilerle yaptıkları savaşlar sonucunda Arapların Orta Asya’ya yayılmasını engellediler.
- Türgiş hükümdarı olan Baga Tarkan kendi adına para bastıran ilk Türk hükümdar olmuştur.
- Kargurlar son verdi.
3) ASYA HUN DEVLETİ
- Teoman tarafından bütün Türk boylarını tek çatı altında toplanılmasıyla kurulan ilk Türk devletidir.
- En önemli hükümdarı Metehan‘dır. Ayrıca ordu için ilk defa onlu sistemi geliştirip kullanmışlardır.
- Metehan dönemi Hunlar’ın en güçlü zamanıdır.
- Metehan ikili teşkilatı kurmuştur. İkili teşkilata göre ülkenin doğusunu Kağan batısını Yabgu yönetirdi.
4) AVRUPA HUN DEVLETİ
- Balamir tarafından Avrupa’da kurulmuştur. Avrupa’da kurulan ilk Türk devletidir.
- En önemli hükümdarı Atilla‘dır. Atilla Tanrı’nın Kırbacı olarak bilinir.
- Margus Anlaşması ile Bizans‘ı vergiye bağlamıştır.
5) GÖKTÜRKLER
- Türk adıyla kurulan ilk Türk devletidir.
- Ülke prensler arasında paylaşılmıştır. Ülkenin Doğusunu Bumin Kağan Batısını İstemi Yabgu yönetti.
- Batı Türkistan’ın Türkleşmesini sağladılar.
6) GÖKTÜRKLER (KUTLUKLAR)
- Kutluk Kağan tarafından kuruldu.
- En parlak dönemi Bilge Kağan dönemidir.
- Bu dönemde Orhun Yazıtları yaptırılmıştır.
- Uygur, Basmil ve Karluk toplulukları yıkılmıştır.
7) UYGURLAR
- Yerleşik hayata geçen ve şehir kuran ilk Türk Devletidir.
- Tarım ile uğraşmışlardır.
- Mimari eser bırakmışlardır. (Mabet)
- Mani dinini benimsemişlerdir.
- Kağıt ve matbaayı kullanan ilk Türk devletidir.
- Uygur alfabeleri vardır. (18 harf)
DİĞER TÜRK DEVLETLERİ
1) AVARLAR (560-805)
- Göktürkler’e yenildikten sonra Romanya’ya göç ederek devlet kurdurlar.
- 200 yıldan fazla Avrupa’nın büyük bir kısmına sahip oldu.
- Slav toplulukların bugünkü askeri teşkilatlarının oluşmasında etkili oldular.
- Tarihte İstanbul’a adım atan ilk Türk devletidir. Sasanilerle birleşerek İstanbul’u iki kez kuşatmışlardır.
- Fraglar tarafından yıkılmışlardır.
2) BULGARLAR
- Avarların I.Göktürkler tarafından yıkılmasıyla 6. yüzyıl sonlarına doğru güçlenen Bulgarlar Kıbrat yönetiminde büyük Bulgar Devletini kurdular.
3) HAZARLAR (630-968)
- Hazarlar İtil ve Dan ırmakları çevresine hakim oldular.
- Yahudiliği benimseyen tek Türk devletidir.Din konusunda hoşgörülü olmuşlardır.
- Müslüman Araplarla savaşan ilk Türk devletidir. Hz. Ömer zamanında müslüman arap ordularının ilerleyişini durdurdular.
- Rusları etkileyerek devlet ve ordu teşkilatı yönüyle Ruslara örnek olmuştur.
- Peçeneklerin saldırılarıyla yıpranan Hazarlar Rus saldırıları sonucuyla yıkılmıştır
4) PEÇENEKLER (896-2.YÜZYIL)
- Seyhun nehri ile Aral gölü kıyılarında yaşarken Oğuzların baskılarıyla karadenizin kuzeyine geldiler.
- Oymaklar halinde yaşamışlar devlet kuramamışlardır.
- Malazgirt savaşından Bizans ordusundan Büyük Selçuklu tarafından geçerek Selçuklulara yardım etmiştir.
5) KIPÇAKLAR (KUMANLAR) (1250-1050-1239)
- Macarista’a göç eden kıpçak toplulukları Hristanlığı kabul ederek Türklüklerini kaybettiler.
- Oğuzlarla yaptıkları mücadelelerle Dede Korkut hikayelerine konu olmuşlardır.
6) SABİRLER (ŞABARLAR)
- 5.yy’da Avarların baskısı sonucunda Kafkasya’nın kuzeyine yerleştiler.
- Günümüzdeki Sibirya ismi Sabirlerden gelmektedir.
7) OĞUZLAR
- Türk milletinin en kalabalık ve tarihte hem siyaset hem de uygarlık konusunda en büyük rolü oynayan koludur.
- Topluca islamiyeti kabul etmişlerdir.
- Selçuklular, Osmanlılar ve bir çok beylik Oğuzlar tarafından kurulmuştur.
8) BAŞKIRTLAR (BOŞKURTLAR)
- Günümüzde Rusya’ya bağlı olarak özel bir şekilde varlıklarını sürdürmüşlerdir.
9) KİMEKLER
- 8. yüzyılın başlarına kadar Altay dağları ile İltiş nehirleri arasında Köktürkler’e bağlı olarak yaşadılar.
- Son olarak Kıpçaklar’ın hakimiyetine girdiler.
10) KIRGIZLAR
- Uygurlar’a son vererek Ötüken’de devlet kurdular.
- Rus egemenliğine giren Kırgızlar 1991 yılında Sovyet Rusya’nın dağılmasıyla bağımsızlıklarını kazandılar.
- 400.000 beyitten oluşan Manas Destanı Kırgızlar tarafından yazılmıştır. Bu destanı Kırgızlar müslüman olduklarında yazmışlardır.
11) KARLUGLAR
- Talas savaşında arapların yanında yer alarak Çin’in yenilmesinde etkili oldular.
- Bu savaş sonucunda Karluglar topluca islamiyeti kabul etmişlerdir.
- İlk Türk islam devleti olan Karahanlılar’ın kurulmasında etkili oldular
Harika olmuş çok yardımcı oldu :))
Eskiden sınavdan puan olarak 5 alıyordum şimdi not olarak 5 alıyorum teşekkürler kpss notları
Kim hazırlamışsa eline sağlık
Ellerinize sağlık çok sağolun yardımlarınız için
Yorumunuz için teşekkürler 🙂
Hocam Oğuzlar Bizans’ta paralı askerlik yaptı mı gerçekten?
Bizansta paralı asker olan Türkler PUK kodudur.
P eçenek
U zlar
K ıpçaklar
Taraf değiştiren iki boy vardır;
Peçenekler ve Uzlar (oğuzlar). Hata giderilerek yazı güncellenmiştir. Yorumunuz için teşekkürler 🙂