a. Kişisel Özelikleri:
- İki defa tahta çıkmıştır.
- İlk iki yılı Kuruluş dönemine girer.
- Fatih, Kayser-i Rum, Sultan’ül Bereyn ve Bahreyn gibi ünvanlar kullanmıştır.
- Şiirlerinde Avni mahlasını kullanmıştır.
- Arapça, Farsça, Rumca ve Latince gibi yedi tane dünya dili bilmektedir.
- Ak Şemseddin, Molla Gürani gibi önemli hocalardan ders almıştır.
İstanbul’un Fethi:
- Nedenleri:
- İstanbul’un Osmanlı toprak bütünlüğünü bozması
- Boğazlar ve ticaret yollarını ele geçirmek.
- İstanbul’un coğrafi konumu
- Bizans’ın beylikleri ve şehzadeleri Osmanlıya karşı kışkırtması.
- Bizans’ın Avrupa devletlerini kışkırtması
- İstanbul’un fethi konusunda Hz. Peygamberin Hadis-i Şerifi gibi sebepler etkili olmuştur.
- Fetih için yapılan Hazırlıklar:
- İstanbul boğazının Avrupa tarafına Rumeli Hisarını (Boğaz Kesen) yaptırılmıştır.
- “Şahi” adı verilen kalın surları yıkabilecek büyük ve ağır toplar döktürülmüştür.
- Mora’ya asker gönderilerek gelen haçlı yardımlarının önü kesilmiştir.
- Surları aşabilmek için tekerlekli kuleler yaptırılmıştır.
- Hristiyanların elindeki İstanbul yakınlarında bulunan “Silivri ve Vize” kaleleri alınmıştır.
- Denizden gelen haçlı yardımlarını engellemek için ege denizine donanma konuşlandırılmıştır.
- 400 parçalık yeni bir deniz filosu oluşturulmuştur.
- Zincirle ağzı kapatılan Haliç’e karadan çektirilen 72 gemi indirilmiştir.
- Karamanoğulları’nın kuşatma sırasında ani bir baskın gerçekleştirmesini engellemek için karaman seferine çıkılmış ve itaat altına alınmıştır.
- Fethin sonuçları:
- İstanbul’un fethinin Türk ve dünya tarihi açısından birçok önemli sonucu olmuştur. İçinde Türk İslam ve Osmanlı geçen sonuçlar Türk tarihi açısından sonuçlardır.
- İstanbul Osmanlı devletinin yeni başkent olmuştur.
- Eski saray ve Topkapı Sarayı inşa edilmiş devlet buradan yönetilmeye başlanmıştır.
- Osmanlı Devleti Kuruluş dönemini tamamlamış ve Yükselme dönemine girmiştir.
- Osmanlı Devleti’nin İslam dünyasındaki prestiji artmıştır.
- Devlet imparatorluk özelliği kazanmıştır.
- Orta Çağ kapanmış, Yeni Çağ açılmıştır.
- Ticaret yollarının Osmanlını hâkimiyetine geçmesiyle Avrupalılar tarafından Coğrafi Keşiflerin başlamasına yol açmıştır.
- İtalya’da Rönesans’ın başlamasına neden olmuştur.
- Avrupa’da feodalitenin sona ermesini sağlamıştır.
- Fatih İstanbul’un fethiyle birlikte İstanbul merkezli Ortodoks Hristiyanlarının koruyuculuğunu üstlenerek,
- Hristiyan birliğini parçalamak
- İslam hoşgörüsünü göstermek
- Katolik dünyasına yönelik düzenlenen seferlerde Ortodoksların desteğini almayı amaçlamıştır.
b. Anadolu ve Doğudaki Gelişmeler:
- ASTKOM kronolojik formüldür.
- Amasra ; Cenevizliler’den
- Sinop ; Candaroğulları’ndan
- Trabzon ; Pontus Rum Devleti’nden
- Konya ; Karamanoğulları’ndan
- Otlukbeli Savaşında 1473 Akkoyunluları yenmiş ve Doğu Anadolu’da hakimiyet sağlanmıştır.
- Memlukler’le ilişkiler Hicaz suyolları nedeniyle bozulmuştur.
c. Balkanlar ve Avrupa’daki Gelişmeler:
- SaMEBA kronolojik formüldür.
- Sırbistan
- Mora yarımadası
- Eflak – Boğdan
- Bosna – Hersek
- Arnavutluk fethedilmiş ve bu topraklar Osmanlı topraklarına katılmıştır.
- Bu dönemde Balkanlarda fethedilemeyen tek yer Belgrat olmuştur.
d. Denizlerdeki Gelişimler:
- Bozcaada, Gökçeada ,Limni, Midilli , Eğriboz, Semadirek adaları alınmıştır.
- Mora ve Trabzon alınarak Bizans’ı tekrar canlandırma umutlarına son verildi.
- 1475‘te Kırım fethedilmiş ve Karadeniz Türk gölü olmuştur.
- Karadeniz Türk gölü olma özelliğini 1774 Küçük Kaynarca antlaşmasıyla kaybetmiştir.
- Boğazlar ve eski ticaret yollarının Osmanlı hamiyetine geçmesiyle Osmanlı – Venedik savaşları yaşanmış ve on altı yıl kadar sürmüştür. (1463-1479)
- Osmanlı devleti bu savaşları kazanmış ancak;
- Venedik’i kendi tarafın çekerek Avrupa Hristiyan birliğini parçalamak
- Akdeniz ticaretini canlı tutmak
- Osmanlı mallarını Venedik eliyle Avrupa’da sattırmak gibi amaçlarla Venedik’e ticari ayrıcalıklar içeren kapitülasyon verilmiştir.
- Venedik’e verilen kapitülasyonları özellikleri:
- İlk defa bir Avrupalı devlete ticari ayrıcalık verilmiştir.
- Bu kapitülasyonlar tek taraflıdır. Osmanlı karşı taraftan aynı şekilde hak talebinde bulunmamıştır.
- Venedik ilk defa Osmanlı başkentinde elçi bulundurma hakkı elde eden Avrupa ülkesi olmuştur.
- Bu elçiye Balyos denir ve Venedikli halkın davalarına bakar.
e. Teşkilatlanma Çalışmaları
- İstanbul alınmış ve başkent yapılmıştır.
- İstanbul’da ilk saray olan Eski saray ve ikinci saray Topkapı sarayı(saray-ı cedide) inşa edilmiştir.
- Topkapı sarayına Osmanlı Devleti’nin en eski köşkü olan Çinili Köşk inşa edilmiştir.
- İstanbul kuşatması için Rumeli(Boğazkesen) Hisarı yaptırılmıştır.
- Klasik Osmanlı mimarisi ortaya acıkmıştır.
- İlk altın para bastırılmıştır.
- İstanbul’daki İlk medrese olan Sahn-ı Seman Medresesi açılmıştır. Üniversite tarzı olan bu medreselere orta öğretim öğrencisi yetiştirmek için ise Tetimme medreseleri açılmıştır.
- Bürokrasi ve devlet işleyişi için Leyzade Mehmet Çelebi tarafından Kanunname-i Ali Osman hazırlanmıştır.
- Çandarlı Halil Paşanın İstanbul kuşatması sırasında Bizans’la iş birliği yaptığı ispatlanmış ve idam edilerek malı müsadere edilmiştir.
- Müsadere usulü ilk kez Çandarlı Halil paşaya uygulanmıştır.
- Çandarlı’nın idamıyla devlet kademesinde devşirme paşaların önemi artmıştır.
- Devletin büyümesi nedeniyle defterdar, kazasker ve vezirlerin sayısı artırılmıştır.
- İtalyan ressam Bellini ye resmini yaptırdığı rivayet edilmektedir.
- Sinan beyi resim sanatı öğrenmesi için İtalya’ya göndermiştir.
- Son seferi Otranto(italya) seferidir. Sefer sırasında aniden ölmüştür.